Kształcić zgodnie z potrzebami rynku – konferencja dotycząca szkolnictwa branżowego

Niedostosowanie kształcenia do potrzeb pracodawców było głównym problemem zdiagnozowanym podczas konferencji dotyczącej szkolnictwa branżowego, która odbyła się w piątek (12 kwietnia br.) w urzędzie marszałkowskim. Otworzył ją wicemarszałek Stanisław Derehajło i zaapelował zarówno do aktywności w pozyskiwaniu funduszy europejskich na rozwój kształcenia zawodowego, jak też o włączenie się w prace nad aktualizacją Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego.

Strategia to nasza przyszłość, którą będziemy realizować przez najbliższe lata, która dotyczy naszych dzieci – mówił wicemarszałek. – Dziś nad tym dokumentem pracuje grono specjalistów. Wspólnie wsłuchujemy się w głosy różnych środowisk, by stworzona w ten sposób strategia była najlepszą z możliwych. Zachęcam do aktywnego włączenia się w prace nad tym dokumentem, również w kwestii szkolnictwa zawodowego, które jest jej istotnym elementem.

Strategia pokazuje braki

O szczegółach związanych z pracami nad Strategią mówiła w swoim wystąpieniu Joanna Sarosiek, dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego UMWP.

– Projekt Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego do roku 2030 pokazuje problem niekompatybilności między potrzebami rynku pracodawców, a posiadanymi przez pracowników kompetencjami – wyjaśniła. – Skutkuje to bezrobociem w pewnych grupach zawodowych i jednoczesnym niedoborem pracowników w innych branżach.

Widać to na przykładzie województwa podlaskiego. Zaledwie 7,9% uczniów to absolwenci szkół branżowych I stopnia, licea ogólnokształcące kończy aż 47,8% rocznika 2016-2017. Tymczasem wedle tabeli popytu na pracowników największe zapotrzebowanie jest na robotników przemysłowych (37,6% ogółu wolnych miejsc pracy) i operatorów maszyn (19,4%).

Dlatego Projekt Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego zakłada wsparcie rozwoju kapitału ludzkiego i społecznego, co ma przynieść efekty w postaci m.in. aktywnej polityki wspierania dostosowania kwalifikacji zasobów ludzkich do wymogów rynku pracy, zmiany w systemie edukacji, dzięki którym kształtowane mają być postawy i cechy sprzyjające innowacyjności i przedsiębiorczości. Nacisk powinien być też kładziony na wspieranie aktywności zawodowej osób biernych bądź długotrwale bezrobotnych, osób z niepełnosprawnościami, kobiet, osób po 50. roku życia.

Depopulacja i niedostosowanie kształcenia

W dalszej części konferencji dr hab. Bogusław Plawgo z Uniwersytetu w Białymstoku zidentyfikował problemy związane z kwestią szkolnictwa, które dotykają całego kraju, w szczególności województwa podlaskiego. To w głównej mierze niedostosowanie szkolnictwa zawodowego do potrzeb regionalnej gospodarki, ale także wysoki poziom migracji ludzi młodych w wieku 25-34 lat. 

– Dostęp do kompetentnych zasobów ludzkich wskazuje się jako jeden z najważniejszych czynników rozwoju przedsiębiorstw i regionu – podkreślił.

Zdaniem dr Plawgo niezbędne jest odpowiednie skomunikowanie całego systemu kształcenia zawodowego, na który składają się nie tylko szkoły zawodowe, ale także nadzór kuratoryjny, młodzież i ich rodzice, pracodawcy, a także instytucje kształcenia zawodowego i w końcu organy prowadzące.

Poszukać wsparcia

Marszałek Derehajło podczas konferencji apelował do dyrektorów szkół zawodowych o przygotowywanie i składanie wniosków o dotacje w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego:

– W ramach Europejskiego Funduszu Społecznego mamy dość duże środki na wspieranie tego typu kształcenia i zachęcamy wszystkich dyrektorów szkół żeby przygotowali świetne wnioski, żeby można było ubogacić i podnieść jakość kształcenia naszych dzieci.

Możliwości finansowania rozwoju szkół zawodowych w regionie przedstawiła Elżbieta Romańczuk, dyrektor Departamentu EFS UMWP. W chwili obecnej trwa nabór wniosków w ramach działania „Kształcenie zawodowe młodzieży na rzecz konkurencyjności podlaskiej gospodarki”. Konkurs podzielony jest na trzy rundy. Nabór w ramach pierwszej potrwa do 17 maja, kolejne rozpoczną się pod koniec czerwca i października.

Dotacje skierowane są do szkół i placówek kształcenia zawodowego (w tym do szkół policealnych). Uzyskane pieniądze można przeznaczyć m.in. na zajęcia dodatkowe, wyrównawcze, kursy specjalistyczne dla uczniów i nauczycieli, podnoszenie kwalifikacji przez kadrę pedagogiczną oraz na wyposażenie szkół.

Budżet całego konkursu wynosi 4 mln zł.

Podczas wystąpień w ramach konferencji poruszane były również kwestie m.in. prawa oświatowego oraz nowych metod promocji zawodów, oferty szkół zawodowych na przykładzie projektu „Dobry zawód – fajne życie” realizowanego przez Białostocką Fundację Kształcenia Kadr, współorganizatora piątkowej konferencji. Druga jej część przebiegała w dwóch sesjach panelowych dotyczących innowacji edukacyjnych i systemów jakości w szkołach zawodowych.