Inteligentne specjalizacje w kraju i regionach
W piątek, 28 czerwca w siedzibie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego w Warszawie odbyły się warsztaty „Inteligentne specjalizacje w Polsce – poziom krajowy i regionalny” z udziałem przedstawicieli: Banku Światowego, Komisji Europejskiej, zaangażowanych ministerstw, regionów, instytucji centralnych, przedsiębiorców, środowisk naukowych i organizacji pozarządowych.
Marek Przeor z Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej w Komisji Europejskiej, wyjaśniając jak należy rozumieć pojęcie „inteligentnej specjalizacji” wskazał, że jest to proces transformacji gospodarczej poprzez przedsiębiorcze odkrywanie. Bardzo wyraźnie podkreślił, że nie należy mylić pojęcia inteligentnej specjalizacji z listą konkretnych sektorów czy technologii. Wynikiem procesu przedsiębiorczego odkrywania nie jest po prostu innowacja czy badanie naukowe, ale zmiany strukturalne w gospodarce prowadzące do jej unowocześnienia, przekształcenia czy też zróżnicowania. Dlatego odkrywanie inteligentnej specjalizacji musi opierać się na zaangażowaniu m.in.: przedsiębiorców, instytucji badawczych, sieci biznesu, organizacji pozarządowych, instytucji otoczenia biznesu, władz krajowych i regionalnych. Natomiast proces ten nie powinien być realizowany przez konsultantów, naukowców czy ekspertów instytucji międzynarodowych takich, jak Bank Światowy, OECD oraz KE.
Budowanie inteligentnych specjalizacji powinno opierać się na wykorzystaniu mocnych stron, przewag konkurencyjnych, potencjału biznesowego i naukowego. Ma to służyć ukierunkowaniu inwestycji na kluczowe wyzwania i potrzeby, zapewniające rozwój oparty na wiedzy oraz wsparciu wszystkich form innowacji.
Kluczowym wyzwaniem na najbliższe lata w Polsce jest zbudowanie systemu wsparcia innowacyjności i konkurencyjności regionów tak, aby w możliwie największym stopniu pobudzały prywatne inwestycje w badania i rozwój. Prof. Ryszard Pregiel, prezes Polskiej Izby Gospodarczej Zaawansowanych Technologii, podkreślił, że błędnie określa się inteligentną specjalizacją np. nano czy biotechnologie, czyli tzw. cross-cutting technologies (występujące przekrojowo w wielu dziedzinach życia). Z kolei Marek Przeor wskazał, że umiejętność wykorzystania tych technologii w tradycyjnych przemysłach jest sztuką, która udała się np. w Finlandii. Tam nanotechnologie znalazły zastosowanie w produkcji papieru.